ثبت اختراع، به معنای محافظت قانونی از نوآوری‌ها و ایده‌های فنی است که برای اولین بار ایجاد شده و قابلیت استفاده صنعتی دارد. این فرآیند به مخترع امکان می‌دهد تا حقوق انحصاری بهره‌برداری از اختراع خود را داشته باشد و از کپی‌برداری یا سوءاستفاده دیگران جلوگیری کند. ثبت اختراع نه تنها برای کسب اعتبار علمی و صنعتی اهمیت دارد، بلکه در زمینه‌های تجاری و مهاجرت نیز مزایای بسیاری ارائه می‌کند.
برای کسب اطلاعات تخصصی و دریافت مشاوره، می‌توانید با کارشناسان بنیاد ثبت به شماره 09128156014 تماس حاصل فرمایید.
ثبت اختراع چیست؟
زمانی که یک ایده یا طرح نوآورانه برای حل یک مشکل صنعتی یا علمی ایجاد می‌شود و برای اولین بار عملیاتی می‌گردد، اختراع شکل می‌گیرد. ثبت اختراع، راهکار قانونی برای حفاظت از این نوآوری است و به مخترع حقوق انحصاری می‌دهد تا از بهره‌برداری، تولید و فروش اختراع خود سو ببرد.
اگر اختراع در زمان مناسب ثبت نشود، ممکن است توسط افراد دیگر کپی یا ثبت گردد. بنابراین ثبت به موقع، یکی از مهم‌ترین مراحل در توسعه ایده و نوآوری است.
شرایط ثبت اختراع در ایران
برای ثبت اختراع در ایران، مخترع باید شرایط زیر را داشته باشد:
ارائه مدارک هویتی معتبر: شامل کپی شناسنامه، کارت ملی و در صورت شخص حقوقی، روزنامه رسمی تأسیس و آخرین تغییرات.
مالکیت اختراع: مخترع لزوماً مالک اختراع نیست؛ گاهی اختراع برای شخص دیگری انجام شده و مالک اصلی متفاوت است.
انتخاب شخص دریافت‌کننده اطلاعات: این شخص پیامک و ایمیل‌های مرتبط با فرآیند ثبت را دریافت خواهد کرد.
مشخصات فنی و نام اختراع: ورود اطلاعات کامل درباره شیوه کارکرد، مزایا و نوآوری اختراع.
رعایت حق ثبت: بر اساس قانون، ثبت اختراع یک حق انحصاری ۲۰ ساله به مخترع اعطا می‌کند.
مراحل ثبت اختراع در ایران
فرآیند ثبت اختراع در ایران به صورت اعلامی انجام می‌شود و متقاضی باید از طریق سامانه رسمی اقدام کند:
ثبت‌نام در سامانه ipm.ssaa.ir و دریافت نام کاربری و رمز عبور.
درج اطلاعات هویتی و مشخصات فنی اختراع.
ثبت موقت اطلاعات و دریافت کد رهگیری.
-
ارائه اظهارنامه شامل:
اطلاعات کامل مخترع یا مالک
عنوان و زمینه اختراع
رسید پرداخت هزینه‌ها
توضیح کامل شیوه کارکرد و مزایای اختراع
بررسی اولیه توسط کارشناسان اداره کل مالکیت صنعتی.
صدور گواهینامه ثبت اختراع پس از بررسی کامل و تأیید اختراع.
مدارک مورد نیاز
برای ثبت اختراع، مدارک زیر ضروری است:
اظهارنامه اختراع (۳ نسخه)
توصیف کامل اختراع
ادعا یا ادعاهای اختراع
خلاصه توصیف اختراع
نقشه یا دیاگرام اختراع در صورت نیاز
مدارک هویتی مخترع و مالک
رسید پرداخت هزینه‌های قانونی
در صورت تمایل، درخواست عدم ذکر نام مخترع
مدارک نماینده قانونی، در صورت اقدام توسط وکیل
نقشه فنی و آئین‌نامه ترسیم آن
نقشه فنی، یک نمایش تصویری از اختراع است که جزئیات آن را نشان می‌دهد. نکات مهم:
استفاده از نرم‌افزارهای طراحی مهندسی (اتوکد، سالیدورک، ۳D MAX)
اجتناب از نقشه‌های دستی یا عکس
ارائه فایل به صورت PDF یا JPG
شماره‌گذاری و وضوح کامل اجزا
رعایت آئین‌نامه ترسیم نقشه اختراع: اشکال، نمودارها و جداول منسجم با مقیاس یکسان
مزایای ثبت اختراع
ثبت اختراع، مزایای بسیاری برای مخترع دارد:
بهره‌برداری قانونی و انحصاری از اختراع
امکان فروش یا واگذاری امتیاز اختراع
ارزش‌گذاری بالاتر اختراع و افزایش اعتبار اجتماعی
امکان اقدام قانونی علیه سوءاستفاده‌کنندگان
فرصت‌های شغلی و تجاری بهتر
بهره‌مندی از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان و دانشگاه‌ها
معافیت یا کسری خدمت سربازی در برخی شرایط
